Ο πόλεμος τιμών στα κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα και η απειλή για τη Δύση

Γράφει ο Γιάννης Χατζηιωαννίδης
Κατά τη διάρκεια της μεγάλης έκθεσης αυτοκινήτου στο Μόναχο, που ολοκληρώθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου, οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες βρέθηκαν στο προσκήνιο — αλλά οι Κινέζοι κατασκευαστές ήταν αυτοί που έκλεψαν την παράσταση. Η BYD, η Xpeng, η Changan και η Dongfeng παρουσίασαν ηλεκτρικά οχήματα με προηγμένη τεχνολογία και τιμές που ρίχνουν στο καναβάτσο τη δυτική αγορά, δείχνοντας ξεκάθαρα ότι η Ευρώπη αποτελεί τον βασικό τους στόχο.
Από την ενίσχυση στο χάος
Η κινεζική κυβέρνηση, πριν από 15 χρόνια, αναγνώρισε ότι δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί τους ξένους στην αγορά βενζινοκίνητων. Έτσι, προώθησε μαζικά τα ηλεκτρικά οχήματα με επιδοτήσεις και κίνητρα. Το αποτέλεσμα: δεκάδες νέες εταιρείες, ένα κύμα επενδύσεων και μια αγορά όπου τα EVs αναμένεται να φτάσουν το 60% των πωλήσεων το 2025. Ωστόσο, η υπερπαραγωγή έφερε πόλεμο τιμών. Σήμερα, περίπου 130 κινεζικές εταιρείες ανταγωνίζονται μεταξύ τους, με αποτέλεσμα οι μέσες τιμές να έχουν μειωθεί κατά 19% τα τελευταία δύο χρόνια, ενώ σε ορισμένα μοντέλα οι μειώσεις φτάνουν το 35%.
Κέρδη υπό πίεση
Παρά την αύξηση των πωλήσεων, τα κέρδη συρρικνώνονται. Σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, στο πρώτο πεντάμηνο του 2025 τα καθαρά κέρδη του κλάδου έπεσαν κατά 12%, στα 178 δισ. γιουάν. Ακόμη και γίγαντες όπως η BYD και η Geely είδαν μείωση κερδών κατά 30% και 14% αντίστοιχα. Οι ξένες αυτοκινητοβιομηχανίες πλήττονται διπλά: χάνουν έδαφος τόσο στην Κίνα όσο και διεθνώς. Το μερίδιο των εγχώριων κινεζικών εταιρειών έχει εκτιναχθεί από 34% το 2020 σε 69% το 2025.
Κυβερνητικές παρεμβάσεις χωρίς αποτέλεσμα
Η κινεζική κυβέρνηση προσπαθεί να ελέγξει τον «υπερ-ανταγωνισμό», ζητώντας να περιοριστούν οι εκπτώσεις και να επιταχυνθούν οι πληρωμές προς τους προμηθευτές. Παρόλα αυτά, οι μειώσεις συνεχίζονται — πλέον μέσα από παράπλευρα κίνητρα όπως δωρεάν ασφάλιση, χρηματοδότηση μηδενικού επιτοκίου και δωρεάν φόρτιση.
Οι ισχυροί γίνονται ισχυρότεροι
Παρά την αναταραχή, οι κορυφαίες εταιρείες — BYD, Chery, Geely, Xpeng, Li Auto — επιβιώνουν και ενισχύονται. Ακόμη και τεχνολογικοί κολοσσοί όπως η Huawei και η Xiaomi μπαίνουν δυναμικά στην αγορά EV. Οι κινεζικές εξαγωγές ηλεκτρικών αυτοκινήτων έχουν τετραπλασιαστεί από το 2021, με την Κίνα να ξεπερνά την Ιαπωνία και να γίνεται ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αυτοκινήτων στον κόσμο. Το πρώτο εξάμηνο του 2025 οι εξαγωγές ανήλθαν σε 3,5 εκατ. οχήματα, αυξημένες κατά 18% σε σχέση με πέρυσι.
Η Ευρώπη στο στόχαστρο
Παρά τους υψηλούς δασμούς της ΕΕ, οι κινεζικές μάρκες κερδίζουν έδαφος. Το μερίδιό τους στις πωλήσεις της δυτικής Ευρώπης έφτασε στο 5,2% το 2025, από 3,1% το 2024. Την ίδια στιγμή, παραδοσιακοί κατασκευαστές όπως η Ford, η GM, η Toyota και η Nissan βλέπουν την παρουσία τους στην Κίνα να καταρρέει. Η πίεση από τον ανελέητο ανταγωνισμό σημαίνει ότι μόνο οι πιο λιτοί, αποτελεσματικοί και καινοτόμοι θα καταφέρουν να επιβιώσουν